یانی کریسومالیس (به یونانی: Γιάννης Χρυσομάλλης) (زاده ۱۴ نوامبر ۱۹۵۴ - کالاماتا) معروف به یانی، موسیقیدان بزرگ، پیانیست، نوازندهٔ کیبورد وآهنگساز اهل یونان با شهرتی جهانی است.او تاثیرگذارترین موسیقیدان زنده جهان هست.

عمدهٔ موفقیت وی با اجرا کنسرت در آکروپولیس یونان به دست آمده‌است که به عنوان پربیننده ترین و زیباترین کنسرت موسیقی از آن یاد مشود و با فروش ۷ میلیون نسخه، دومین ویدئو موزیک پرفروش تاریخ میباشد. این کنسرت در ۶۵ کشور جهان پخش شد و نزدیک به یک میلیارد نفر نفر آن را تماشا کردند.

همچنین آلبوم‌های وی با تعداد بیش از ۷۰ میلیون نسخه در سراسر جهان به فروش رفته‌است. موسیقی‌های یانی در مسابقات المپیک، برنامه‌ها و مسابقات ورزشی در تلویزیون به صورت گسترده پخش شده‌است. آثار او را نوعی موسیقی عصر نو می‌نامند. آثاری که به قدری متفاوت و هنرمندانه ساخته شده اند که تا به حال کسی نتوانسته در این سبک کار مشابهی که وی انجام داد انجام دهد.موسیقی یانی را موسیقی بین الملل مینامند چون وی خالق آثاری است که با فرهنگ ها و نژاد های گوناگون جهان ارتباط برقرار کرده است. اعضای ارکستر یانی هم از این قائده جدا نیستند و هر کدام از کشور های مختلفی هستند برای همین است که ارکستر یانی را به صورت غیر رسمی ارکستر سازمان ملل میدانند.

یانی یک پیانیست و آهنگساز خودآموخته‌است که نواختن آهنگ را برای خانواده خود شروع کرده‌است، وی هیچ آموزش رسمی و غیررسمی برای یادگری نت نداشته. وی رکورددار شنا ۵۰ متر آزاد مردان در سال ۱۹۶۹ در ۱۴ سالگی برای کشور یونان است. یانی در ۱۸ سالگی برای تحصیل به دانشگاه مینسوتا رفت.وی در حالی که دانشجو بود به عضویت گروه چارلی آدامز آشنا شد

و توانست موفقیت‌های زیادی با این گروه در ایالت‌های مینه‌سوتا، آیووا، ویسکانسین، ایلی‌نوی وداکوتای جنوبی به‌دست آورد. یانی در سال ۱۹۷۶ در رشته روان‌شناسی فارغ‌التحصیل شد. وی به شهر لس‌آنجلس نقل مکان کرد و با همکاری  و چارلی آدامز در سال ۱۹۸۷ یک گروه موسیقی کوچک تشکیل داد که حاصل ساخت آلبوم‌های کلید تخیل، خارج از سکوت و روزهای آفتاب‌پرست بود.

زندگی

یانی کریسومالیس در ۱۴ نوامبر ۱۹۵۴ در شهر کالاماتا یونان به دنیا آمد و دوران کودکی و نوجوانی اش را در شهر زیبا و کوهستانی کالاماتا گذراند.

مادر و پدر یانی هر دو اهل یونان هستند. مادر وی فلیتسا (Felitsa) و پدرش سوتیری (Sotiri) نام دارد. یانی قطعه‌هایی را به نام مادرش ساخته‌است و علاقه خاصی به کشور خود و اماکن قدیمی دارد.

در سن چهارده سالگی به رشته شنا علاقه مند شد و توانست در آن رکوردی ملّی برای کشورش، یونان، به جا گذارد و تلاش زیادی برای رسیدن به رقابت‌های المپیک نمود.

در سال ۱۹۷۲ میلادی به آمریکا برای تحصیل در رشته مورد علاقه اش، روان شناسی در مشهورترین دانشگاه روان شناسیدنیا یعنی مینسوتا رفت. پس از فارغ التحصیل شدن از دانشگاه در یک گروه محلی راک درمینسوتا بنام کاملئون (Chameleon) به عنوان نوازنده کیبورد آغاز به کار کرد. پس از آن کسی نمی‌داند چه اتـفاقی برای یانی افتاد اما او اکنون صاحب استودیوی شخصی است و بیش از ۷۵ میلیون نسخه از آلبوم‌های وی در دنیا به فروش رفته‌است.

او به موسیقیدانی مستقل با عقاید و تفکری منحصر به فرد تبدیل شد و به شهرت و محبوبیتی جهانی دست یافت و این در حالی بود که یانی حتی قادر به خواندن و نوشتن ساده‌ترین نت‌های موسیقی نیز نبود. ولی با تبحری خاص ساخته‌های خود را با روش مخصوص خود و رسم الخط ابداعی خود می‌نگارد. یانی قطعاتی کامل و زیبا دارد که کاملا ساخته خود اوست و در سبکی انحصاری اجرا شده‌است. همچنین از او به عنوان یک افسانه زنده و بزرگترین موسیقی‌دان حال حاضر جهان نام برده می‌شود به طوری که نام او جزو ۱۰ موسیقیدان برتر تاریخ از دید انجمن موسیقی و هنر ثبت شده‌است.

اکثر آلبوم‌های یانی توسط شرکتهای  و یا 

او اوقاتش را بیشتر در فلوریدا آمریکا می‌گذراند و اکنون شهروند آمریکا به شمار می‌رود.هر چند او خودش را یک آمریکایی نمیداند و قصد سفر در جوانی به آمریکا را تشویق های پدر و مادرش برای تحصیل میداند. او مدت‌ها با خانم هنرمندی بنام  همکاری صمیمی داشت و در اوایل سال ۱۹۹۸ این ارتباط را پایان یافته اعلام کرد.

یانی از اوایل سال ۱۹۹۸ تا ماه آوریل ۱۹۹۹ هیچ گونه فعالیت تولیدی کنسرت و توری را برگزار نکرد و به استراحت پرداخت. اما در سال ۲۰۰۰ یکی از بی نظیرترین آلبوم‌های خودش را ارائه داد. جالب این است که تمام تنظیمات و تبدیلات موسیقی این آلبوم شخصاً و فقط توسط خود یانی در استودیوی شخصی خودش انجام شد. ساخت این آلبوم بیانگر تغییرات در زندگی شخصی یانی بود. اثری متفاوت که تاثیر عمیق فرهنگ‌های مختلف جهان به خصوص شرق در یانی محسوس بود.

یانی تا به حال موسیقی به سبک مذهبی ارائه نکرده‌است چرا که همواره اعتقاد به خلق کارهایی جدید با تکیه به اندیشه‌های نو و جدید خود دارد. در قطعات Niki Nana و Aria موسیقی بر مبنای یک اپرای فرانسوی قدیمی متعلق به قرن نوزدهم میلادی بنام Lakme ساخته Leo Delibes می‌باشد و اشعاری که در این قطعات خوانده می‌شود اکثراً اصوات آهنگین بوده و فاقد معنای خاص می‌باشند و بر خلاف تصور، بهزبان فرانسوی نمی‌باشند. به جز قسمت‌هایی محدود که به زبان انگلیسیهستند و در اشعار آلبوم ستایش ذکر شده‌اند.

یانی آهنگی تبلیغاتی را با همکاری مالکوم مکلارن ساخته‌است که سابقاً با گروه Pistols همکاری می‌کرده‌است. این آهنگ تغییر یافته یک اپرا است که با افزودن یک ترانه تکمیل شده‌است. این آهنگ که «جرات آرزو» یا Dare to Dream نام دارد برای شرکت هواپیمایی British Airways ساخته شده‌است.

خواننده مورد علاقه او پیتر گابریل است و اعتقاد دارد که در سال‌های اخیر به جز موسیقی محمد رسول‌الله، عیسی مسیح، دکتر ژیواگو، ایندرا گاندی و چند قطعه محدود دیگر، قطعه جالب توجهی نشنیده‌است.

سال‌ها پیش یانی با درامر خود چارلی آدامز Charlie Adams آشنا شد و اولین کار خود را بنام «بیرون از سکوت» یا Out Of Silence در سال ۱۹۸۷ (۱۳۶۶ شمسی) به بازار عرضه کرد.

یانی سال‌ها پیش با شهرداد روحانی نیز همکاری داشت و از تجربیات او استفاده فراوان برد و با همکاری و با استفاده از دانش و تجربه او، یکی از زیباترین کنسرت‌هایش را در شهر آکروپولیس یونان و با رهبریشهرداد روحانی اجرا نمود.

یانی در سال ۲۰۰۳ آلبومی متفاوت و پر تنوع به نام Ethnicity روانه بازار کرد و احاطه و قدرت خودش را در انواع مختلف موسیقی به دنیا ثابت کرد. این آلبوم یکی دیگر از خلاقیت‌های یانی را به نمایش گذاشت و ثابت کرد که یانی هنوز هم پیشرو در خلق آثار ماندگار و جدید است. یانی به یکباره نواهایی را کشف کرد که دارای ملودی‌های زیبا و هم آهنگ بود که در آثار جدیدش هم به چشم می‌خورد ولی اینبار یانی به اصل رسید او اینبار ملودی‌هایی را که دارای نظمی خاص بودند کنار هم چید تا دوباره اثری ماندگار خلق کند. در این آلبوم یانی با استفاده از خواننده‌های جدید و البته زیاد نسبت به کارهای قبلی اش نوعی تفاوت آشکار از لحاظ موسیقی با شعر در آهنگ‌هایش ایجاد کرده و به سبک جدید و منحصر به فرد Talk Show روی آورده‌است. به عقیده کارشناسان موسیقی و طرفداران موسیقی، یانی در سال‌های اخیر نسبت به دهه نود افت داشته هر چند این افت نامحسوس است ولی تاثیر زیادی بر روی یکه تازی یانی در عرصه موسیقی New Age داشته‌است.

البته خود یانی نام‌گذاری سبک عصر جدید (به انگلیسی: New Age) را بر روی آثار خود از بد شانسی‌اش می‌داند و خودش نام موسیقیٍ سازی معاصر (به انگلیسی: Contemporary Instrumental Music) را بیشتر می‌پسندد.

کنسرت ها و تورها

بدون شک کنسرت های یانی از لحاظ ارکستر و تنظیم قطعات و نقاط فنی حرف اول را در جهان میزند. یانی تا به حال هزاران کنسرت موسیقی در بسیاری از کشور های جهان برگزار کرده است ولی ترجیح داده است که فقط ۶ کنسرت زنده خود را به صورت ویدئو عرضه کند که این ۶ اثر جاودانه عبارتند از : کنسرت یانی در آکروپولیس (۱۹۹۴) ، کنسرت یانی در تالار سلطنتی آلبرت (۱۹۹۵) ، شهر ممنوعه چین و تاج محل(۱۹۹۷) ، کنسرت یانی در لاس وگاس آمریکا (۲۰۰۶) ، صداهای یانی (۲۰۰۹) و کنسرت یانی در ال مورو، پورتوریکو (۲۰۱۲).

این آثار تصویری فاخر را میتوان از دیدگاه های مختلف بررسی کرد. بی شک اولین اثر تصویری یانی بهترین اثر او و بهترین کنسرت جهان است. کنسرت آکروپلیس یانی که به رهبری استاد شهرداد روحانی در بنای تاریخی آکروپلیس در کشور زادگاهش رقم خورد پل ارتباطی وسیعی برای آشنایی شنوندگان و بینندگان با سبک جدیدی از موسیقی بود. سبکی نو و منحصر به فرد که که اجرای آن فقط در حیطه وسیع موسیقی یانی است. فیلمبرداری و نورپردازی حرفه ای در این کنسرت و ویدئوهای دیگر گواه بر قدرت کنسرت های تصویری یانی بود. یانی در سال ۱۹۹۷ تور ۹ ماهه و پرخرجی را در دو کشور پرجمعیت جهان یعنی هند و چیناجرا کرد و بار دیگر موسیقی خود را به نحوی شایسته به مردم شرق نشان داد. این تور بهانه ای بود برای ساخت آلبوم متفاوت و ماندگار احترام (آلبوم) که تمامی قطعات این آلبوم در طول تور هند و چین اجرا شد که از زیبا ترین آنها میتوان به قطعاتی همچون: Deliverance ، Adagio In C Minor ، Tribute ، Waltz In 7-8 و Nightingale اشاره کرد. همچنین قطعه خاص و زیبایی در طول این تور نمایش داده شد که تم اصلی این آهنگ دوئتی بود از سازهای ویولن و ساکسوفون که توسط دونوازنده برتر جهان یعنی پدرو استاچه و کارن بریگز اجرا شد. نام این قطعه (Renegade)، به فارسی (برگشته) میباشد. تور گسترده یانی در این دو کشور ۹ ماه به طول انجامید و بعد از تمام شدن آن یانی تا چند سال فعالیتی نداشت ولی بعد از ۶ سال تور جدید خود را آغاز کرد که بهانه این تور برای دو آلبوم نوین و بسیار زیبا و خاص (If I Could Tell You) ، به فارسی اگر می‌توانستم به تو بگویم و (Ethnicity) ، به فارسی قومیت (آلبوم) بود. این تور در قاره آمریکا و آمریکای شمالی از تاریخ ۱ مارس ۲۰۰۳ تا اواخر سال ۲۰۰۴ برگذار شد که ویدئوی تصویری آن اولین اجرای سال ۲۰۰۳ یانی در لاس وگاس بود که در سال ۲۰۰۶ با میکس و مونتاژ حرفه ای عرضه شد.این تور آغاز همکاری یانی با نوازندگان نابغه و برتری همچون ویکتور اسپینولا از کشور پاراگوئه و سامول یروینیان نوازنده و استاد مسلم ویولن ازارمنستان بود. تکنوازی های ویولن یروینیان در این ویدئو کنسرت ۲۰۰۶ سبکی خاورمیانه ای و به موسیقی سنتی ایرانی شباهت دارد. یانی در سال ۲۰۰۷ کلید آغاز پروژه ای باز هم نوین و متفاوت را زد. صداهای یانی آلبومی بود که در دو ورژن عرضه شد. اصلی ترین نکته این آلبوم این بود که یانی تصمیم بر این داشت که قطعاتی را با صدا کند و در این کار شخصی به نام ریک ویک همکاری کرد و چهار خواننده جوان را به سبک های متفاوت به یانی معرفی نمود این آلبوم در تور آمریکای جنوبی اجرا شد و ویدئوی تصویری آن از چهار شب اجرایی بود که یانی در آکاپولکو مکزیک داشت در این تور یانی همراه با چهار خوانندهٔ جوان و خوش صدا برخی از آثار مشهور و قدیمی‌اش از جمله در آیینه و ستایش را اجرا کرد. Nathan Pacheco، خواننده اپرا به ایتالیایی، Ender Thomas با ترانه‌هایی به زبان اسپانیایی و Chloe که در این اجرا به سه زبان انگلیسی و ایتالیایی و اسپانیایی یانی را همراهی کردند. در این برنامه خوانندهٔ دیگری با نام Leslie Mills هم حضور داشت.

کنسرت یانی

آلبوم بعدی یانی Truth of Touch به فارسی حقیقت لمس کردن نام دارد که در فوریه ۲۰۱۱ منتشر شد. طبق گفتهٔ یانی این نت‌های این آلبوم بیشتر الکترونیک است نه آکوستیک.

در آلبوم ۲۰۱۱ یانی از ۱۵ ترانه سه ترانه، آهنگ با خواننده و بقیهٔ آنها بی کلام است. خواننده‌های این آلبوم عبارت اند از لزلی میلز، نیتان پاشکو و کلوی لاوری که هرسه این افراد قبلا در آلبوم Voices هم با یانی همکاری داشته‌اند.

همچنین یانی در سال ۲۰۱۱ پس از سال‌ها، تور جهانی کنسرت آلبوم Truth of Touch خود را در کشورهای از جملهرومانی،مجارستان،ترکیه،ارمنستان،چین،کره جنوبی،تایلند،سنگاپور،امارات،عمان وپورتوریکو، برگزار کرد که در نهایت به انتشار ویدئو تصویری و آلبوم صوتی رسمی تور کنسرت ۲۰۱۱ در کنار بنای تاریخی قلعه سن ژوان منطقه ال مارو پورتوریکو گردید. کنسرت یانی در ال مورو، پورتوریکو آخرین اثر تصویری این هنرمند فاخر است که آلبوم صوتی این کنسرت نیز آخرین آلبوم صوتی وی تا امروز میباشد.